Επισκεπτόμαστε Φάρους;

Με αφορμή και την ονομασία του φόρουμ: ΟΙ ΦΑΡΟΦΥΛΑΚΕΣ ΤΗΣ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ - που είναι ταυτόχρονα και η ονομασία του προγράμματος που φέτος υλοποιεί η τάξη μας σε συνεργασία με την παιδική περιβαλλοντική οργάνωση Helmepa Junior, σκεφτήκαμε να πραγματοποιήσουμε επισκέψεις σε διάφορους αληθινούς φάρους. Με τη βοήθεια του διαδικτύου βεβαίως.

Κι αρχίζουμε με το Φάρο της Καυκαλίδας!

Τα στοιχεία μας είναι από το εξής ιστολόγιο: http://plykogiannis.blogspot.com/2009/06/1906.html


Σύμφωνα με τα στοιχεία της ιστοσελίδας Πολιτισμού:

Το κτίριο κτίσθηκε το 1906 στη βραχονησίδα Καυκαλίδα. Αποτελεί αξιόλογο δείγμα κτιρίου με ιστορικό και τεχνικό ενδιαφέρον, σημαντικό για την ιστορία των επικοινωνιών και της ναυσιπλοϊας. Είναι κατασκευασμένο από λιθοδομή και στοιχεία οπλισμένου σκυροδέματος και περιλαμβάνει τον πύργο του φάρου και την κατοικία του φαροφύλακα.

Η βραχονησίδα "Καυκαλίδα" έχει ύψος από τη θάλασσα 5,5 μ. και ευρίσκεται σε απόσταση 3 δεκάτων του ναυτικού μιλίου από το βορειοδυτικό όριο της άκρας Γλαρέντζα προς το οποίο ενώνεται με αβαθή και βράχους στην επιφάνεια της θάλασσας. Επί της βραχονησίδας υπάρχουν ερείπια παλαιού ναού.

Συντάκτης
Γεώργιος Παπανδρέου, αρχιτέκτων

Τι μπορεί όμως να προσφέρει ένας φάρος; Για ποιο λόγο δηλαδή υπάρχουν οι φάροι;

Από τη Βικιπαίδεια διαβάζουμε:

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%AC%CF%81%CE%BF%CF%82

Φάρος (lighthouse) ονομάζεται ειδικής και τυποποιημένης κατασκευής κτίσμα που οικοδομείται σε διάφορα σημεία των ηπειρωτικών ή νησιωτικών ακτών ή και επί βραχονησίδων στο επάνω μέρος του οποίου φέρεται ειδικός μηχανισμός που φωτοβολεί, (εκπέμπει), συνήθως περιοδικό φως, χαρακτηριζόμενο εκ του σκοπού του ως ιδιαίτερο βοηθητικό μέσο στην ασφαλή ναυσιπλοΐα.

Με το όνομα Φάρος χαρακτηρίζεται τόσο το κτίσμα όσο και η μηχανή φωτοβολίας που είναι εγκατεστημένη σ΄ αυτό.

Ναυσιπλοΐα ονομάζεται το να ταξιδεύεις με καράβι στη θάλασσα. Ασφαλής ναυσιπλοΐα είναι επομένως το να ταξιδεύεις με ασφάλεια και να αποφεύγεις τους διάφορους κινδύνους.

Οι φάροι βοηθούν ένα καράβι κυρίως τη νύχτα. Τις ώρες δηλαδή που το σκοτάδι δεν επιτρέπει σε ένα πλοίο να δει γύρω του. Και μάλιστα όταν το πλοίο ταξιδεύει κοντά σε ακτές. Οι φάροι βοηθούν τον αξιωματικό που κάνει βάρδια στη γέφυρα να κρατάει τη σωστή απόσταση από τη στεριά.

Πώς ακριβώς; Ας δούμε την επόμενη φωτογραφία:


Με αυτό εδώ το όργανο, τη διόπτρα, ο αξιωματικός παρατηρεί το φως του φάρου. Η διόπτρα διαθέτει πυξίδα, δηλαδή ένα όργανο που μοιάζει με ρολόι αλλά δε δείχνει την ώρα μα τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, το Βορρά, την Ανατολή, το Νότο και τη Δύση. Η πυξίδα λοιπόν της διόπτρας επιτρέπει στον αξιωματικό να μάθει τη θέση του φάρου ως προς το πλοίο του.

Κάνοντας διαδοχικές παρατηρήσεις του φάρου και βρίσκοντας τις καινούριες θέσεις του φάρου ως προς το πλοίο (αν κι εφόσον βεβαίως το πλοίο κινείται) και με τη βοήθεια μαθηματικών πράξεων ο αξιωματικός μπορεί να υπολογίσει ποια ακριβώς είναι και η απόσταση του πλοίου από το φάρο αλλά και η ακριβής θέση του πλοίου του πάνω στη γη και πάνω στο χάρτη.

Το καλύτερο βέβαια είναι να υπάρχει και δεύτερος φάρος στην περιοχή. Έτσι ο αξιωματικός πολύ πιο εύκολα και γρήγορα να υπολογίσει την ακριβή θέση του πλοίου του. Ξέροντας τη θέση του μπορεί και να αποφασίσει προς τα πού θα οδηγήσει το πλοίο ώστε να αποφύγει τις ακτές ή για να πλησιάσει το λιμάνι με ασφάλεια. Τα φώτα των φάρων και άλλα φώτα ειδικά για τη ναυσιπλοΐα τον βοηθούν μέσα στο σκοτάδι να καταλαβαίνει ποια πορεία πρέπει να ακολουθήσει.

Παρατηρήστε τη νύχτα το λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Και συγκεκριμένα την είσοδο του λιμανιού έξω από το Δρέπανο. Εκεί θα διακρίνετε μέσα στη θάλασσα πολλά φωτάκια ακίνητα. Άλλα είναι πράσινα, άλλα κόκκινα. Τα έχουν τοποθετήσει εκεί για να μπορούν τα πλοία να μπαίνουν στο λιμάνι ακολουθώντας "διαδρόμους". Οι διάδρομοι αυτοί είναι έτσι σχεδιασμένοι που να βοηθούν τα πλοία να περάσουν από τα σημεία που η θάλασσα έχει αρκετό βάθος (να μην προσαράξουν δηλαδή) αλλά και να αποφύγουν τη σύγκρουση με άλλα σκάφη που ταξιδεύουν προς την αντίθετη κατεύθυνση.

http://www.faroi.com/network_gr.htm

Σ' αυτό το σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε πολλά στοιχεία για το δίκτυο φάρων της Ελλάδας.

Από κει δανειστήκαμε και την ακόλουθη εικόνα που δείχνει τους κυριότερους φάρους της χώρας μας:

Κάθε χώρα είναι υπεύθυνη για τους φάρους που υπάρχουν στην περιοχή της.

Στη δική μας χώρα αρμόδια για τους φάρους είναι η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού.

http://www.hnhs.gr/portal/page/portal/HNHS/Mission

Η υπηρεσία αυτή φροντίζει και την καλή λειτουργία των φάρων αλλά και να ενημερώνει τα πλοία και τους ναυτικούς για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν για τους φάρους.

Για το σκοπό αυτό εκδίδει και το Φαροδείκτη.

Ο φαροδείκτης είναι ένα βιβλίο που υπάρχει σε κάθε καράβι και περιλαμβάνει όλους τους φάρους και σημαντικά στοιχεία γι' αυτούς. πχ τη θέση που βρίσκονται, το ύψος τους από την επιφάνεια της θάλασσας, πώς ακριβώς εκπέμπουν το φωτεινό τους σήμα.


Το φωτεινό σήμα κάθε φάρου διαφέρει από κάθε άλλο φάρο στην ίδια περιοχή. Γιατί αυτό το σήμα είναι και η ταυτότητα του φάρου μέσα στο σκοτάδι. Από το σήμα αυτό καταλαβαίνει ο ναυτίλος ποιος φάρος είναι.

Έτσι άλλοι φάροι εκπέμπουν σταθερό φως και άλλοι έχουν σύστημα με αναλαμπές, δηλαδή αναβοσβήνουν.

Άλλος φάρος μπορεί να αναβοσβήνει 2 φορές μέσα σε ένα λεπτό. Άλλος 5 φορές σε δύο λεπτά. Σημασία επίσης έχει πόση ώρα κρατά η κάθε αναλαμπή και πόση ώρα ο φάρος είναι σκοτεινός.

Βίντεο για τους Φάρους της Ελλάδας και τους Φαροφύλακες...

Να και ένας φάρος στην περιοχή μας. Ένας φάρος στα Σύβοτα.

Διαβάστε περισσότερα για το φάρο αυτό εδώ:

http://www.faroi.com/gr/murtos_gr.htm

Από την πηγή αυτή και οι παρακάτω πληροφορίες:

Ο φάρος αυτός κατασκευάστηκε το 1884 από την Γαλλική Εταιρεία Οθωμανικών φάρων. Το ύψος του πύργου του ειναι 14 μέτρα και τό εστιακό του ύψος είναι 87 μέτρα.

Η πρόσβαση στον φάρο γίνεται με βάρκα από τα Σύβοτα. Εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο μετά τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-13.

http://www.faroi.com/list_gr.htm Εδώ μπορείτε να βρείτε πληροφορίες, φωτογραφίες και βίντεο για πολλούς ακόμη φάρους της Ελλάδας.

Συνεχίζοντας το αφιέρωμα στους φάρους...

Ξέρετε ότι οι πρώτοι φάροι λειτούργησαν πάνω από 2.000 χρόνια πριν;

Οι σημαντικότεροι αρχαίοι φάροι ήταν ο Φάρος της Αλεξάνδρειας και ο Κολοσσός της Ρόδου. Και οι δύο περιλαμβάνονται στα ΕΠΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, καθώς για την εποχή τους ήταν έργα που ξεπέρασαν όλα τα άλλα έργα των ανθρώπων ως τότε.

Και οι δύο αυτοί φάροι δεν υπάρχουν σήμερα. Μάλιστα ο δεύτερος, ο Κολοσσός της Ρόδου, καταστράφηκε λίγες μόλις δεκαετίες μετά την ολοκλήρωσή του.

Αντίθετα ο Φάρος της Αλεξάνδρειας επέζησε για πολλούς αιώνες μέχρι διαδοχικοί ισχυροί σεισμοί να τον καταστρέψουν.

Οι δύο αυτοί φάροι δεν έμοιαζαν και πολλοί μεταξύ τους. Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας ήταν ένας πανύψηλος πύργος από άσπρη πέτρα, που είχε στην κορυφή του κάποιο άγαλμα, ενώ ο Κολοσσός της Ρόδου ένα γιγαντιαίο μεταλλικό άγαλμα που πιθανότατα στηριζόταν σε κάποιο πύργο.

Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι καθώς ο Κολοσσός της Ρόδου καταστράφηκε πολύ σύντομα, δε γνωρίζουμε με βεβαιότητα πώς ακριβώς ήταν. Οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει ούτε αν είχε τα πόδια του κλειστά ή ανοιχτά. Με τη φαντασία τους λοιπόν και μόνο οι άνθρωποι θέλησαν να αναπαραστήσουν τον Κολοσσό και ιδού μερικά από τα αποτελέσματα αυτής της φαντασίας:


Στη νεότερη μάλιστα εποχή ο Κολοσσός της Ρόδου ενέπνευσε έναν γλύπτη να φτιάξει το ονομαστό Άγαλμα της Ελευθερίας, που βρίσκεται στην είσοδο του λιμανιού της Νέας Υόρκης, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

Αντίθετα για το Φάρο της Αλεξάνδρειας, που άντεξε πολλούς αιώνες, έχουμε περισσότερες πληροφορίες. Υπάρχουν μάλιστα και νομίσματα με ανάγλυφο σχέδιο του Φάρου της Αλεξάνδρειας:


Πηγή της εικόνας η wikipedia.

Θα πρέπει μάλιστα να τονίσουμε ότι αυτό το έργο ονομάστηκε Φάρος γιατί χτίστηκε σε ένα νησάκι που λεγόταν Φάρος! Αργότερα, όλα τα άλλα κτίσματα που είχαν τον ίδιο προορισμό, πήραν το ίδιο όνομα. Ονομάστηκαν κι αυτά φάροι και μάλιστα σε πολλές γλώσσες του κόσμου.

Θέλετε να φτιάξετε ένα δικό σας φάρο;

Η πιο εύκολη λύση είναι να ζωγραφίσετε ένα φάρο.

Αν όμως πιάνουν τα χέρια σας, δείτε την υπέροχη εργασία μιας μαθήτριας της Α' γυμνασίου και θα μάθετε πώς μπορείτε να φτιάξετε μια μινιατούρα αληθινού φάρου!

http://issuu.com/thtsag/docs/_______faros?mode=embed&layout=http%3A%2F%2Fskin.issuu.com%2Fv%2Flight%2Flayout.xml

Στην εργασία της θα διαβάσετε και πολλές πληροφορίες για τους φάρους. Αξίζει λοιπόν να ρίξετε μια ματιά ακόμα και αν δε θέλετε να κατασκευάσετε φάρο...

(πηγή της εργασίας η ιστοσελίδα του 2ου Γυμνασίου Ζεφυρίου

http://2gym-zefyr.att.sch.gr/Portal/index.php?option=com_content&view=article&id=152:faros&catid=36:ergasies&Itemid=56 )

Οι φάροι δεν είναι σημαντικοί μόνο για τα καράβια. Από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκαν αλλά και μέχρι σήμερα οι φάροι γοητεύουν τους ανθρώπους και αποκτούν συμβολικό νόημα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα του φάρου ως σύμβολο αποτελεί το επόμενο τραγούδι:


Το βίντεο εκτός από το τραγούδι θα σας προσφέρει και αρκετές μαγευτικές φωτογραφίες από φάρους.

Δείτε τις και σκεφθείτε πώς ήταν η ζωή των φαροφυλάκων τα παλιά χρόνια; Σήμερα, οι περισσότεροι φάροι λειτουργούν αυτόματα. Σε προηγούμενες όμως δεκαετίες για να λειτουργήσει ο φάρος ήταν απαραίτητη η παρουσία του φαροφύλακα. Ακόμη και όταν ο φάρος βρισκόταν σε κάποια απομονωμένη και μακρινή βραχονησίδα. Παρόλ' αυτά υπήρχαν άνθρωποι που δέχονταν να κάνουν αυτό το σκληρό επάγγελμα. Ξέροντας πως με την εργασία τους προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες στα καράβια και στους ναυτικούς.

Για σκεφθείτε όμως τι ένιωθε ο φαροφύλακας όταν ο καιρός αγρίευε; Και όταν το κύμα μανιασμένο ορμούσε πάνω στο φάρο; Οι φωτογραφίες του βίντεο θα σας επιτρέψουν να έρθετε λιγάκι στη θέση των ηρωικών αυτών ανθρώπων. Και ποιος ξέρει; Μπορεί να θελήσετε να γράψετε και κάποια όμορφη ιστορία ή και ένα παραμυθάκι...